Γιατί η χοληστερίνη απειλεί τη ζωή μας

Η αυξημένη χοληστερίνη είναι μια παθολογική κατάσταση, με επικίνδυνες προεκτάσεις για την υγεία μας. Δεν έχει συμπτώματα, δεν πονάει, δεν προκαλεί αδυναμία, ζαλάδα ή πυρετό. Όμως μπορεί να φράξει τα αγγεία μας σε μεγάλο βαθμό και μελλοντικά να αποτελέσει ακόμη και αιτία θανάτου. Εάν η ανεβασμένη χοληστερίνη δεν εντοπιστεί έγκαιρα και δεν αντιμετωπιστεί, παρεμποδίζεται η κυκλοφορία του αίματος και υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο.

Τι είναι η χοληστερόλη

Η χοληστερόλη, γνωστή και ως χοληστερίνη, είναι μια ουσία που βρίσκεται φυσιολογικά στα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού. Πιο συγκεκριμένα αποτελεί ένα από τα βασικά λιπίδια του οργανισμού. Αποτελεί βασικό δομικό υλικό των κυττάρων μας και συμβάλλει στην παραγωγή σημαντικών ορμονών και στη σύνθεση πολλών βιταμινών.
Παράγεται κατά 80% στο συκώτι , ενώ το υπόλοιπο 20% προέρχεται από τη διατροφή.
Διακρίνεται σε ενδογενή χοληστερόλη, δηλαδή σε εκείνη που παράγεται εσωτερικά στο ήπαρ και σε εξωγενή, δηλαδή στη χοληστερόλη που προσλαμβάνουμε με τις τροφές. Εντοπίζεται, επίσης, σε διάφορες τροφές, κυρίως στο κόκκινο κρέας, στα πουλερικά και στα γαλακτοκομικά με πλήρη λιπαρά

Ο οργανισμός χρειάζεται το συγκεκριμένο λιπίδιο σε συγκεκριμένες ποσότητες για να λειτουργεί σωστά. Μια μικρή ποσότητα χοληστερόλης είναι απαραίτητη ώστε να διατηρούνται τα αποθέματα βιταμίνης D στο σώμα, να μην διαταράσσονται τα επίπεδα ορμονών και να διενεργείται ομαλά η πέψη.
Όταν όμως υπάρχει «πλεόνασμα» χοληστερόλης, τότε αυτή τείνει να κολλάει στα τοιχώματα των αρτηριών, δημιουργώντας αθηρωματικές πλάκες, που εμποδίζουν την ομαλή ροή του αίματος.

Μεταφέρεται στο αίμα μέσω των λιποπρωτεϊνών, των μοριακών δηλαδή συμπλεγμάτων λιπιδίων και πρωτεϊνών. Οι πιο γνωστές μας λιποπρωτεΐνες είναι η λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (HDL) και η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL).

Η κακή χοληστερίνη LDL

Η LDL, γνωστή και ως «κακή» χοληστερόλη, συσσωρεύεται στα τοιχώματα των αρτηριών και μπορεί να προκαλέσει καρδιοπάθεια και άλλες σοβαρές επιπλοκές. Αυτό γιατί αν αποκοπεί από το τοίχωμα της αρτηρίας, μια μάζα LDL χοληστερόλης μπορεί να προκαλέσει ακόμη και θρόμβωση.

Τιμές Χοληστερίνης LDL

Η LDL δεν πρέπει να ξεπερνά τα 100 χιλιοστόγραμμα ανά δεκατόλιτρο αίματος (mg/dL). Η τιμή μεταξύ 100-129 mg/dL κρίνεται ανεκτή, η τιμή 130-159 mg/dL είναι οριακά υψηλή, η τιμή 160-189 mg/dL θεωρειται υψηλή, ενώ η τιμή 190 mg/dL και άνω κρίνεται επικίνδυνα υψηλή.

Η καλή χοληστερίνη HDL

Η HDL, είναι η «καλή» χοληστερόλη, καθώς βοηθά στην απομάκρυνση της κακής Χοληστερίνης LDL από το κυκλοφορικό σύστημα και έτσι μειώνει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας. Για την HDL, ιδανική τιμή θεωρείται η 60 mg/dL και άνω.

Εάν η HDL βρίσκεται κάτω από 40 mg/dL, τότε κρίνεται επικίνδυνα χαμηλή.

Πώς ελέγχουμε τα επίπεδα χοληστερίνης στον οργανισμό μας

Ο έλεγχος γίνεται με μια απλή εξέταση αίματος. Πριν την εξέταση και για να μην επηρεαστουν τα αποτελέσματα, πρέπει να έχει προηγηθεί αποχή από το φαγητό 12 – 14 ώρες.

Κάθε πότε πρέπει να κάνετε εξετάσεις για χοληστερίνη;

Οι τιμές της χοληστερίνης αποτελούν βασικό δείκτη αξιολόγησης της υγείας της καρδιάς μας. Επειδή η χοληστερίνη δεν εκδηλώνεται με συγκεκριμένα συμπτώματα μπορεί να γίνει αντιληπτή μόνο με μικροβιολογικές εξετάσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

Η συχνότητα των εξετάσεων εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η ηλικία ή το ιατρικό ιστορικό.
Αρχικά, είναι σημαντικό να κάνει κάποιος την εξέταση σε νεαρή ηλικία, μέχρι τα 35, ώστε να καθοριστεί η τιμή βάσης που θα αποτελέσει το σημείο αναφοράς για τον γιατρό. Τα άτομα που εκτιμάται ότι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας (π.χ. λόγω οικογενειακού ιστορικού ή υπερβολικού βάρους) πρέπει να κάνουν την πρώτη εξέταση αρκετά πιο νωρίς.

Τα υγιή άτομα με φυσιολογική χοληστερίνη θα πρέπει να κάνουν εξετάσεις τουλάχιστον κάθε πέντε χρόνια.
Τα άτομα με ιατρικό οικογενειακό ιστορικό υψηλής χοληστερίνης, ή άτομα που πάσχουν από υπέρταση ή διαβήτη θα πρέπει να επαναλαμβάνουν την εξέταση κάθε χρόνο.

Πώς αντιμετωπίζεται

Η ανεβασμένη χοληστερίνη αντιμετωπίζεται παραδοσιακά με μια κλάση φαρμάκων που ονομάζονται στατίνες.
Μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά θα βοηθήσει πολύ ενώ πολύ σημαντική είναι και η άσκηση.